karangan nonsastra maupun sastra mengguna-kan berbagai ragam bahasa Jawa sesuai dengan. Bedane basa iku mau diarani ragam basa arupa undha-usuke basa. 4) Wong liya kang luwih tuwa utawa sapadha-padha sing dikurmati Guneman (wawan pangandikan) antarane wong loro, panutur lan mitra tutur wong liya sing luwih tuwa utawa sapadha-padha (sapantaran) sing dikurmati, lumrahe loro-lorone banjur padha-padha nggunakake basa Jawa krama alus, kaya ing tuladha ngisor iki. B. Senadyan manungsa mau bisu, nanging isih bisa nggunakake basa isyarat kangge guneman. . A. Paraga ”aku” yen guneman karo Pak Wirya nggunakake basa ngoko, sanadyan paraga ”aku” sejatine miturut ajaran saka wong tuwane yen guneman karo wong sing luwih tuwa kudu nganggo basa alus. Nonton bingunge wong mlayu, nonton wong nangis. 19590503 198503 1 018 Tantri Basa Klas 4 f Atur Sapala Isinipun buku “Tantri Basa” punika sampun katitipriksa dening para ahli Basa Jawi saking Universitas Negeri Surabaya (Unesa). Basa kang digunakake. Basa ngoko alus tegese basa ngoko kang kecampur karo basa krama inggil. 4) Kanggo guru marang muride. Ora mungkin saben pawongan bisa nglakoni pakaryan dol tinuku tanpa nggunakake basa. marang wong liya sing diajak guneman. kacampuran dialek lan idhiolek b. Pancen ora ana wong sing duwe rasa wedi marang dheweke. Ngoko Andhap - wong sing padha tuwane. d) Bapak Ibu Guru karo muride. JAKET ASMARA. Ingngisor iki katrangan ngenani isine cerkak, kajaba. Wong liya kang luwih tuwa utawa sapadha-padha sing dikurmati Guneman (wawan pangandikan) antarane wong loro, panutur lan mitra tutur wong liya sing luwih tuwa utawa sapadha-padha (sapantaran) sing dikurmati, lumrahe loro-lorone banjur padha-padha nggunakake basa Jawa krama alus, kaya ing tuladha ngisor iki. Apa wae sing kudu ditindakake? Ngripta laporan supaya nyengsemake lan migunani ana tataran-tataran kang kang kudu dilakoni, yaiku: 1. Ngentutan. situasional, ora efekrif, kaiket ing gramatikal B. anglingsemi. Basa krama alus digunakeke dening wong iki. 4. Basa ngoko lugu digunakake dening : a) Yen lagi ngunandika. Ukara ing ndhuwur, gantinen nganggo tulisan jawa ! Mata Pelajaran : BAHASA JAWA Kelas : VI (enam) KUNCI JAWABAN. 3 Mupangate. Mawas Basa tegese kanggo guneman bisa nggunakake basa ngoko lugu, ngoko alus, krama utawa krama alus. adangiyah (adawiyah), pambuka (bebuka), surasa basa (isi), wasana basa (panutup), titi mangsa (tanggal), peprenahan. Surana, S. Bahasa Madya, dibagi menjadi 3 jenis bahasa, yaitu Madya Ngoko, Madya Krama, dan Madyantara. Mula saka iku basaning teks asipat prasaja, tegese gampang dingerteni. guneme wong sing luwih dhuwur drajade c. Undha-usuke Basa Jawa miturut unggah-ungguhe kena kaperang dadi 5, yaiku : Basa ngoko, kaperang dadi 2, yaiku Ngoko Lugu lan Ngoko Andhap (isih kaperang maneh dadi 2, Antya Basa lan Basa Antya). Kanca kang lagi tetepungan. · Murid utawa tilas murid menyang guru-gurune. Nalika ketemu wong sepisanan kudu mbungkukake awak lan manthuk, ngucap salam, lagi salaman yen lanang padha lanang utawa wadon padha wadon. RAGAM BASA Ragam basa gegayutan karo basa mau apa, kepriye, sapa, kapan, lan ana ngendi basa mau digunakake manut keperluane. Nalika guneman marang wong tuwa, basane beda yen guneman marang sapada utawa marang wong kang luwih enom. Tuladha : panggunane peranganing basa kang asipat denotatif, nduweni teges padha karo teges sing bisa kawaca sajerone bausastra, utawa padha karo basa lumrah saben dinane. krama alus 5. Basa krama minangka ragam basa sing sesambungane tumrap panganggone basa dening wong kang nindakake guneman. Yen sing dijak guneman. c) Wong tuwa marang wong enom / anak-anake. Elingana anak-bojomu sing saben dina mangane kurang-kurang. Ngrembakake cengkorongan dadi iklan kang wutuh, nganggo basa kang praja, cerkak, mentes, cetha, sopan uga narik kawigaten. Mawas Basa tegese kanggo guneman bisa nggunakake basa ngoko lugu, ngoko alus, krama utawa krama alus. Wong enom marang wong tuwa 2. Kanggo nganalisis ragam basa, panaliten iki nganggo teorine Chaer (2004) kang ngandharake yen wernane basa utawa ragam basa ana rong pandhangan, (1) werna basa utawa ragam basa kang disebabake amarga ana keragaman sosial penutur lan keragaman paedah basa iku dhewe, yenta penutur basa kuwi kelompok sing beda. Akeh sing ngarani yen teks anekdot iku padha wae karo teks humor, kamangka sejatine beda. Bocah wadon iku pisah karo wong tuwane, lan dijak tunggu wong tuwane ing. 2) tumrap wong sing kalungguhane luwih dhuwur nalika sesambungan karo wong kang wong sing drajad utawa kalungguhane luwih endhek. TULADHA 1. wayang jinise akeh, kabeh asil karyane wong Jawa 5. Basa ngoko alus * Sedulur enom marang sedulur tuwa * Wong sing kaprenah tuwa marang wong enom sing drajate luwih dhuwur * Ibu marang. Nggunakake tembung keterangan waktu kepungkur. tinuku tanpa nggunakake basa. Cak-cakane basa: Ngoko Lugu-Marang sapadha-padha - bocah karo bocah - wong tuwa marang bocah Kabeh tetembungane nggunakake tembung-tembung ngoko Ngoko Andhap - wong sing padha tuwane - wong tuwa. Suwarane, banter lirihe becik nganggo waton. Anggone nggandharake lumantar basa tulis, mula ora padha karo wong crita nganggo basa lisan lan laporan iki kudu dicethakake lumantar tulisan. Sipat empan papan wis dianggep minangka sesipating budaya Jawa. Dening ngoko lan krama uga. Bab kasebut sing ndadekake yen basa uga ora bisa uwal saka anane owah-owahan. Dheweke wis ora nggunakake dhuwite kanggo jajan utawa dolanan. Dhasar Pak Saiman priyayi sugih mulane sapenjaluke tansah keturutan. . Wong-wong sing kapinujon mlaku lan simpangan karo dheweke mesthi manthuk, mesem, sajak rumaket banget. Mawas Tembung-tembunge tegese ora pareng kleru anggone ngucapake basa umpamane : pejah karo seda, nedha karo dhahar,. Kudu dimangerteni yen gawe terompet mbutuhake paitan maneka warna. Panganggone: Marang kanca sing wis kulina, padha drajate lan ngajeni. Gunane uga kanggo ngurmati wong sing diajak omong-omongan ananging rumaket. Ragam basa formal lan informal, ragam basa sing dititik saka. Undha usuk basa jawa kaperang dadi limo, yaiku: Basa Ngoko, kaperang dadi loro, yaiku. status sosiale utawa. a. Akeh sing ngarani yen teks anekdot iku padha wae karo teks humor, kamangka sejatine beda. Unggah -ungguh iku saged njaga rasa. Kanggo rembugan karo wing sing luwih dhuwur pangkate, nggunakake basa. 84 Kirtya Basa VII. Kanggo SMA/SMK/MA/MAK Kelas XII. a. ngoko lugu. * Sapadha-padha wing wis kulina. . Moechtar, Pemimpin redaksi Majalah Panjebar Semangat. C. Rombel : 02 Di susun oleh : Mustaghfiri Hakim (2601414053) PENDIDIKAN BAHASA DAN SASTRA JAWA FAKULTAS BAHASA DAN SENI UNIVERSITAS NEGERI SEMARANG 2015 Atur. Undha usuk basa Jawa ana: · Titikane: tembung karma inggil, ater-ater, lan panambange karma. a. Anggepe, candrane kaya gayane penyanyi. . Dene ayer. Ngomong karo sedulure b. Ngentutan. panggunane peranganing basa kang asipat denotatif, nduweni teges padha karo teges sing bisa kawaca sajerone bausastra, utawa padha karo basa lumrah saben dinane. Marang. BAB I. Ragam ngoko yaiku basa kang dianggo kancaBagian 4 dari 6 Bagian Bab kang kudu digatekake nalika siswa pamitan: Matur kanthi santun, tegese nganggo basa kang becik. kajaba dienggo guneman antarane anak marang wong tuwane, murid. b. 1. Senajan padha padha ngoko, panganggone ngoko alus lan ngoko lugu iku ora padha. 4. wasana basa (panutup), yaiku atur panuwun lan pangapura. . Ppt m1 kb3 WIDYA UKARA SPADAIndonesia 972 views•19 slides. mangkene, 144 Sastri Basa / Kelas 10. Tembung pana bisa katulis yen tinemu ing ukara genep mangkene, Bagus Sasongka lair ing Kediri tanggal 13 November 1987. Sakehing kendharaan padha mandheg, wong-wong sing ana njero-njero toko padha metu, kabeh kepengin weruh ana apa? Butuhe mung kepengin nonton. Basa ngoko alus iku digunakake kanggo sapa wae? a. Mula saka kuwi, minangka wong Jawa. Mula, ukara-ukara mau prayogane digawe ngoko alus supaya tetep bisa ngurmati wong sing dijak guneman utawa wong sing digunemake. Miturut cak-cakane. Ukara iki yen dititik saka ragam basa manut. Sastri Basa. C Canthing Jali iku tegesé wong kang wis ora bisa diisi menèh pikirané kanggo èlmu. Basa Ngoko isih kaperang dadi 2, yaiku : 1. Basa krama alus yaiku basa kang digunakake kanggo pecaturan kang nggunakake basa krama kang alus, nanging yen kanggo awake dhewe tetep nggunakake krama lugu. Krama Alus Panganggone Unggah-ungguh Basa: 1. Tatacara mantu kang duwe makna yen penganten putri iku ora entuk metu saka kamar amarga ing acara utama, penganten putrine bakal ayu kaya widodari, yaiku . Sinopsis iku ringkesan isine crita, kalebu novel. 191. Krama. Tuladha: Pak Bayu ngertos panggenane Walanda. a. a. 51 - 100. Ngoko alus. Panganggone: Marang kanca sing wis kulina, padha drajate lan ngajeni. Lumrahe basa rinengga kuwi sing kerep digunakake ana ing karya sastra, antawacana ing upacara adat, B Wong tuwa marang anake C Guru marang muride D Tumrap wong luwih enom E Marang kanca sapantaran 22 Ing ngisor iki kalebu karakteristik basa lisan, kajaba. SetiteknaKawruh Basa 1. a. A. Basa Ngoko adate dianggo wawan rembug utawa omong-omong dening wong sing wis padha tepung apik, akrab, ora ana jarak, lan nduweni derajat imbang. b. Mula ing kene, wong Jawa anggone imbal wacana utawa cecaturan biyasa nggunakake basa-basa kang sinamudana yaiku kanthi ujar manis lan polatan kang a. , M. Jalaran wong sing adol lan wong sing tuku padha adu guneman supaya padha-padha bisa nggayuh apa sing dikarepake. M. a. a. Remember me on this computer. guru gatra, guru wilangan, lan guru lagu), nanging tetep ngugemi. Ngobrol karo wong liya sing dihormati. ngoko lugu B. Paraga ”aku” yen guneman karo Pak Wirya nggunakake basa ngoko, sanadyan paraga ”aku” sejatine miturut ajaran saka wong tuwane yen guneman karo wong sing luwih tuwa kudu nganggo basa alus. 6. 3. Yen wong enom rembugan karo wong tuwa nggunakake basa. ️ C. Bima ora weruh yen ibune wis teka. a krama alus b ngoko alus c krama lugu d ngoko lugu. 101 - 139. Amarga krana basa, manungsa uga bisa nyukupi sandhang pangan lan uga bisa paring pitulung becik marang wong liya. Unggah ungguh Bahasa Jawa yaitu adat sopan santun, tatakrama dan tatasusila yang menggunakan Bahasa Jawa. × Close Log In. Malinda Najwah Sifa A. Dene bab kang njalari anane alih kode iki ana macem-macem, miturut Fishman sajrone Chaer (1995:143) ngandharake yen sapa sing ngandharake, nggunakake basa apa, marang sapa, kapan, lan kanthi tujuwan apa. 32. guneme wong sing sadrajad utawa padha pangkate b. upacara wiji dadi. 1. Krama lugu. Senajan padha padha ngoko, panganggone ngoko alus lan ngoko lugu iku ora padha. d. Tuladha : Aku sing tuku bukune. M. Saben esuk sawise aku mangkat sekolah, ibu tindak menyang pasar. Wong kang wis suwe kenal 12. ,MPd Pembina Utama Madya NIP. Amarga uteké wis ora nyandhak. guneman luwih enom, minangka. gondar-gondir : tansah obah. 2. Ragam basa dadi babagan kang baku ing sosiolinguistik. Ngoko lugu. Ukara kasebut nggunakake basa. ngoko alus. d. § Titikane: tetembungane ngoko kabeh, ora ana sing dibasakake. Drajat semat → ngurmati wong sing sugih, lemahe amba, lsp. Basa krama alus yaiku basa krama sigtembung-tembungealuslankecampuran tembung-tembung krama inggil tumrap wong sing diajak pacaturan. Wong yen lagi nesu, lumrahe migunakake basa. wong/bocah sabarakan/ meh padha umur-umurane. 2.